Aktualności

Rozmowy o historii

W środę 7 listopada Członkowie Sekcji Historii Oświaty i Ochrony Zabytków Towarzystwa Miłośników Ziemi Zawierciańskiej spotkali się w Miejskim Ośrodku Kultury „Centrum” na kolejnej dyskusji o historii ziemi zawierciańskiej. Tym razem Aleksander Kot, Sekretarz Zarządu Towarzystwa Jurajskiego, przybliżył zebranym działania wojenne w rejonie Pilicy oraz sylwetki piliczan biorących udział w odzyskaniu niepodległości w okresie I Wojny Światowej.

Temat spotkania związany był z rocznicą odzyskania niepodległości, przypadającą 11 listopada. Rozpoczynając, prelegent zwrócił uwagę, że często takie rocznice są okazją dotarcia do śladów historii szeregowych uczestników dziejów. Z uwagi na upływ czasu dostęp do dokumentów jest coraz trudniejszy ale wciąż nie brakuje w powiecie zawierciańskim osób i organizacji, dbających o zachowanie pamięci o ludziach, którym zawdzięczamy odzyskanie niepodległości. Do grona tych osób należy Pan Aleksander Kot czy Pan Maciej Świderski przewodniczący Sekcji Historii, Oświaty i Ochrony Zabytków Towarzystwa Miłośników Ziemi Zawierciańskiej.

Na organizowanych przez Sekcję, comiesięcznych spotkaniach możemy poznać często mało znane, ale ważne dla historii ziemi zawierciańskiej postacie i historie. Tym razem prelegent opowiedział o ludziach z gminy Pilica zasłużonych dla odzyskania niepodległości w 1914 roku. Z  zachowanych dokumentów wynika, że w wyniku akcji werbunkowej na tym terenie, wstąpiło do wojska zaledwie cztery osoby. W działaniach wojennych na przełomie listopada i grudnia 1914 roku mniejszemu lub większemu zniszczeniu uległy prawie wszystkie zakłady przemysłowe zlokalizowane na terenie gminy Pilica. W wyniku ostrzału artyleryjskiego zniszczono całkowicie wieś Zarzecze, która obecnie jest częścią miasta.

Listę piliczan, którzy odegrali znaczniejszą rolę w działaniach wojennych otwiera właściciel pilickiego pałacu, Kazimierz Arkuszewski, który jak pisze jego wnuk w pamiętnikach, w stopniu pułkownika walczył w wojnie polsko-rosyjskiej. Jednak fakt ten nie znajduje potwierdzenia w dokumentach. Udokumentowana jest natomiast działalność jego żony w szpitalu polowym. Kolejnym bohaterem walk o odzyskanie niepodległości był porucznik Piekarski dowodzący Plutonem Pilickim. Poległ w maju 1919 roku. Najciekawszą postacią, pochodzącą z gminy Pilica, walczącą o odzyskanie niepodległości był z pewnością urodzony w Sławniowie, Ryszard Bartel. W Wojsku Polskim, do którego wstąpił ochotniczo w 1918 r., był początkowo mechanikiem lotniczym, a następnie ukończył w Warszawie podstawowy, a potem w Poznaniu wyższy kurs pilotażu. Jako plutonowy, a potem sierżant-pilot pełnił służbę w 16 Eskadrze Wywiadowczej. Profesor Bartel był konstruktorem samolotów nazwanych symbolami pochodzącymi od jego nazwiska BM1, BM2, BM3. Wszystkich których zainteresuje ta, z pewnością ciekawa postać piliczanina zachęcam do kontaktu z Sekcją Historii Towarzystwa Miłośników ziemi Zawierciańskiej lub z Panem Aleksandrem Kotem. Wiele ciekawych informacji na temat historii ziemi pilickiej znaleźć można na stronie www.jura-pilica.com   R.W.

żródło: www.samolotypolskie.pl